Przeciwdziałanie stresowi cieplnemu u drobiu

Czym jest stres cieplny?

Stres cieplny jest reakcją obronną organizmu na skutek działania niekorzystnych temperatur otoczenia uniemożliwiających utrzymanie homeostazy. Każdy z czynników stresowych wpływa negatywnie na wyniki produkcyjne. Ptaki mogą obniżyć temperaturę ciała poprzez: kondukcję, radiację lub konwekcje.

 

Jak rozpoznać stres cieplny u broilerów kurzych?

Obserwując zachowanie ptaków możemy ocenić czy w stadzie mamy do czynienia ze stresem cieplnym. Głównymi objawami które możemy zaobserwować są: ziajanie, wzrost spożycia wody, zmniejszone pobranie paszy, trzepotanie skrzydłami oraz ich rozstawianie, zmniejszenie aktywności, unikanie kontaktu z innymi ptakami, szukanie najchłodniejszego miejsca w kurniku. Wyżej wymienione objawy są też reakcjami ptaków, dzięki którym mogą on przeżyć w sytuacji wystąpienia stresu cieplnego.

Zmniejszenie pobrania paszy, powoduje zmniejszenie ilości wyprodukowanej energii powstałej w procesach metabolicznych. Odsuwając skrzydła ptak, zwiększa powierzchnie transpiracji, dzięki czemu może lepiej wymieniać ciepło z otoczeniem. Ciekawym jest fakt, że ptaki potrafią zwiększyć częstotliwość oddechu nawet 10-krotnie. Należy jednak pamiętać, że proces ten jest kosztowny energetycznie oraz zwiększa pH osocza krwi (zasadowica oddechowa). Ciepło oddawane wraz z ziajaniem musi być większe niż ciepło wytwarzane przez mięśnie aktywne podczas tego procesu.

Jak możemy wspomóc ptaki w walce ze stresem cieplnym?

Aby pomóc ptakom w tym trudnym okresie, powinniśmy działać dwukierunkowo, poprzez zarządzenia obiektem oraz poprzez czynniki żywieniowe. Hodowca powinien zmniejszyć obsadę ptaków (np. o 10-15% na okres letni), zwiększyć ilość poideł oraz zadbać o to aby temperatura wewnątrz obiektu była optymalna. Aby utrzymać optymalną temperaturę powietrza wewnątrz obiektów oprócz doboru odpowiedniego systemu wentylacji, można również zastosować system zamgławiania. Z żywieniowego punku widzenia możemy działać w kierunku obniżenia czynników negatywnych, wynikających z wystąpienia stresu cieplnego. Zalecane jest podawanie witaminy C, jest to jedna z najważniejszych substancji, wykorzystywanych do redukowania negatywnych skutków stresu cieplnego. Witamina C jest witaminą antyoksydacyjną i bierze udział w mechanizmie obrony organizmu przeciwko stresowi oksydacyjnemu, bierze ona również udział w syntezie hormonów steroidowych. Jej nie dobór może wpływać na obniżenie odporności ptaków. Podawanie zwiększonej ilości witaminy C w okresie wyższych temperatur, wpłynie na zwiększenie pobrania paszy, zwiększenie odporności oraz może wpływać stymulująco na pobranie wody. Istotne jest również aby poziom elektrolitów dostarczanych wraz z pasza i wodą pozwalał minimalizować skutki wystąpienia wyższych temperatur.